Da li je svevideće oko simbol božanskog sveznanja ili zlokobnog uticaja? Danas ono simboliše kontrolu i dominaciju koju sprovodi elta iz senke, ali je njegovo originalno poreklo bilo potpuno drugačije. U drevnim vremenima treće oko je bilo simbol božanskog proviđenja, simbol duhovne istine i buđenja.
Svevideće oko je moćni ezoterijski simbol koji se danas širom sveta pogrešno tumači i zloupotrebljava. Malo je onih koji znaju da je ovaj simbol prvobitno predstavljao visoku duhovnu moć Boga, pažljivog čuvara čovečanstva i buđenje duhovnog bića u čoveku. Ali danas dobija sasvim drugačije značenje.
Danas je svevideće oko više simbol Iluminata, simbol kontrole, nadgledanja od strane elite koja u velikoj meri upravlja planetom. Jer mračne, zlokobne sile su, vremenom, preuzele ezoterijske simbole koji su hiljadama godina korišćeni kao prenosioci pozitivnih, korisnih i motivacionih duhovnih poruka i principa. Svevideće oko je najjasniji primer kako su duhovni simboli zloupotrebljeni, a njihovo značenje potpuno izvrnuto. Toliko, da nije bilo ni pokušaja da se takvo shvatanje ispravi, a simbolima vrati njihovo prvobitno značenje.
Univerzalna priroda simbolizma
Čovečanstvo je dugo vremena koristilo simbole da bi se ljudima približile određene ideje i poruke. Ezoterijski simboli su i danas živi kao i u dalekoj prošlosti, ali vlada velika zabuna oko njihove upotrebe, istorije, namene i značenja.
U svakodnevnom životu koristimo simbole da bismo ukazali na značajne informacije – takvi su, na primer, saobraćajni znaci. Među drugim primerima se nalaze kompanijski logo simboli (znak Mercedesa, Mišelina, Renoa…) i prepoznatljivi pečati sertifikata. Simbolizam se takođe koristi u komunikaciji (oznaka fejsbuka, na primer) i prenosu nefizičkih, duhovnih ideja i procesa.
Svevideće oko je jedan od najmoćnijih i opšte korišćenih – mada zloupotrebljenih – simbola.
Treće oko u drevnim kulturama
Prethodnika onog što će kasnije biti poznato kao svevideće oko, možemo najpre pronaći u indijskim Rig Vedama, sanskritskom tekstu za koji se veruje da je nastao pre više od 3.000 godina. To je, ujedno, jedan od najstarijih pisanih tekstova. Vede često pominju Sunce i druga božanstva kao Oko-na-nebu, oko koje otkriva stvaranje, ili oko koje se nikada ne sklapa. Može se porediti sa simbolom višeg nivoa pobuđene svesnosti koju poseduju naprednija duhovna bića i koje običan čovek potnecijalno može dosegnuti uz mnogo truda.
Hindu bog Šiva ima tri oka. Treće oko ili čakra između obrva je poznato pod imenom Šivino oko, posednik sveukupnog znanja, koje kada se otvori uništava sve što vidi. Zapravo je to simbol znanja koje uništava zlo i neznanje.
Ovo se takođe može povezati sa pobuđenim višim duhovnim delom osobe koja vidi i spoznaje istinu o stvarima i može unutar sistema psihe čoveka eliminisati ono što je suprotno i što blokira božansku svesnost da se manifestuje. Na taj način se „kreativna destrukcija“ zla transformiše u višu svesnost.
Čak i danas, Šivino oko se koristi u izradi dagulja koji štite od zla onoga ko ih nosi i omogućavaju mu da stekne mudrost i razumevaje sveta, životnih događanja i samog sebe, mudrost da dosegne pozitivnu transformaciju.
Nepal
U budizmu se Buda pominje kao Oko Sveta. U hramovima širom Nepala je uobičajeno grafičko prikazivanje Budinih Očiju, gde se jasno vidi i oznaka trećeg oka. Budine Oči se smatraju očima mudrosti i saosećanja. Na statuama Bude se obično prikazuje tačka između obrva koja predstavlja treće oko.
Drevni Egipat
Hijeroglif koji označava boga Ozirisa sadrži oko. Kao i u hinduizmu i budizmu, i ovde se duhovno božansko biće u drevnim vremenima predstavlja kao oko.
U drevnom Egiptu je svevideće oko ipak bilo poznatije kao Horusovo Oko ili Oko boga Ra i predstavlja deo simbologije vad-đet. U različitim mitovima to su bili simboli zaštite, isceljenja i obnove. Horusovo levo oko je predstavljalo mesec a desno sunce.
U egipatskoj tradiciji, Horus je bio bog sunca sa glavom sokola, pa i Horusovo Oko liči na oko sokola. Takođe je veoma zanimljivo opažanje da je crtež Horusovog Oka gotovo identičan sa presekom srednjeg mozga gde se nalaze talamus, hipofiza i pinealna žlezda. Pinealna žlezda je često pominjana kao treće oko, centar duhovnosti i duhovne spoznaje koju osoba može razviti.
Horusovo Oko je zapravo prikaz talamusa kao očne jabučice, gde je corpus callosum obrva a medula oblongata (moždano stablo) i hipotalamus su dve oznake ispod. Ako je to ono što su drevni Egipćani crtali a nazivali Horusovo Oko, nisu li smatrali da je srednji mozak sedište svesnosti ili čak božanske svesnosti ili „Horusove svesnosti“? Horus kao bog sunca i simbol univerzalnog Hrista, duhovne sile sa kojom se pravilno pripremljen čovek može spojiti.
Postoje i verovanja da je velika piramida u Gizi, Keopsova piramida, sagrađena da bi se stimulisala aktivnost trećeg oka – pinealne žlezde. Piramida je sagrađena sa komorom za inicijaciju na u obliku pinealne žlezde i na mestu gde se ona nalazi u mozgu.
Bliski istok – Azija
Svevideće oko na bliskom istoku je poznato kao Hamsa, Kamsa ili Hameš – šaka sa okom u sredini. Obično se oko nalazi na unutrašnjosti dlana desne ruke. I ponovo je to simbol zaštite od zlog, urokljivog oka (lošu sreću izaziva ljubomora drugih ljudi) i bilo kakve opasnosti. Zapravo, to je amajlija za dobru sreću.
U islamu je poznato kao Fatimina ruka, a u judaizmu kao Mirjamina ruka. U Indiji je to Humsina ruka. Hamsa se koristi već hiljadama godina i još uvek se danas koristi u vidu amajlija koje se nose oko vrata, u džepu ili kače na zid. Čini se da zapravo potiče iz drevne Mesopotamije, gde je ruka predstavljala ruku boginje Ištar. Taj simbol božanske zaštite nije imao oko na dlanu. Predstavu Hamse sa hrišćanskijim obeležjem vidimo u umetničkom delu Kalila Džubrana pod nazivom Božanski svet. Džubran, katolik-maronit iz Libana je početkom 20. veka bio veoma poznati pesnik, slikar, pisac, filozof i teolog.
U Grčkoj i Turskoj postoji nešto slično Hamsi ali se zove Nazar. To je samo oko bez šake, ali se koristi na isti način i u istom značenju kao Hamsa – kao sredstvo za zaštitu od uroka u obliku amajlije ili ukrasa. Nazar je obično napravljen od plavog stakla. U budizmu je slično – amajlija Budino Oko štiti od uroka.
Simbol oka na šaci se takođe pojavljuje u astečkoj i majanskoj kulturi i u umetničkim radovima američkih Indijanaca, iako arheolozi ne znaju kakvo je značenje ovog smbola u pomenutim kulturama. Neki arheolozi smatraju da je predstava oka simbol portala koji vodi u duhovnu dimenziju.
Drevni Ekvador
U La Mani u centralnom Ekvadoru je 1984. godine otkriven zapanjujući drevni artefakt koji je nazvan Crna Piramida (popularno je zovu piramida Iluminata). To je jedan od preko 300 artefakata nepoznatg porekla koje su na istom mestu pronašli arheolozi. Ne zna se kojoj su kulturi pripadali i apsolutno je zbunjujuća činjenica da se ne uklapaju u kulture tog dela sveta. Takav je i neobičan predmet koji je nazvan Kraljevska Kobra sa kapuljačom iz jugoistočne Azije – jer upravo tako izgleda. Osim što kobre ne postoje u jugoistočnoj Aziji.
Takozvana Crna Piramida je napravljena od crnog kamena sa okom na vrhu. Kamen je delimično obložen zlatnim ulošcima koji formiraju 13 nivoa „cigala“ sa okom na vrhu. Kada se osvetle, ovi zlatni ulošci sijaju. Sve izgleda kao predstava velike piramide iz Gize (udaljena 7,500 kilometara od tog mesta) i zapanjujuće nalik simbolu piramide sa okom koji je iskorišćen za Veliki Pečat Amerike a može se videti i na novčanici od jednog dolara.
Takođe je zanimljivo da artefakt nalik kobri ima još jednu sličnost sa drevnim Egiptom gde se uzdignuta kobra povezuje sa Horusovim Okom i vad-đetom, simbolom zaštite koji su faraoni nosili na čelima tačno između obrva gde se nalazi treće oko. To simboliše podizanje čovekove energije do viših vibracija koje zatim vode do buđenja psihičkih moći poput onih skrivenih iza trećeg oka.
Ne zna se koliko su stari predmeti otkriveni u Ekvadoru jer datiranje nije moguće, ali se veruje da prethode svim poznatim drevnim kulturama tog regiona. Na nekim predmetima su natpisi na jeziku koji prethodi sanskritu. Natpisi se nalaze i na donjoj strani crne piramide a uz njih i nešto što liči na zvezdanu mapu konstalacije Orion – onu koju prikazuje i raspored piramida u Gizi. Veruje se da četiri presanskritska simbola u prevodu kažu: sin tvorca dolazi.
Uzevši u obzir sa koliko je pažnje izrađen ovaj predmet, jasno da je imao veliku važnost za one koji su ga napravili, iako nije jasno šta on predstavlja.
Stara Grčka
U Orfejevim himnama postoji himna Suncu gde se svevideće oko opisuje na različite načine kao „večno oko širokog pogleda“ i smatra se „ocem vekova“, kao „besmrtni Jov, svetragajući, donosilac svetla“, zatim kao „veliko oko Prirode i zvezdanih nebesa“, pa kao „odani branilac i oko pravičnosti“.
I u grčkim tekstovima se tako nalaze slične predstave Sunca kao i u istočnjačkim tekstovima, Rig Vedama – to je stvoriteljevo oko, svevideće oko koje se nikada ne zatvara i bdi nad nama štiteći dobro od zla.
Hrišćanstvo i treće oko
Mnoge škole misterija su često sakrivale informacije u predmetima oblika šišarke. Jedna takva džinovska bronzana šišarka (na ulazu u Dvorište Pinja– dvorište šišarke) koja potiče iz perioda antičkog Rima, danas ukrašava dvorište Vatikana. Šišarka takođe ukrašava papin pastirski štap.
“Oko je svetlost tela: ako je stoga tvoje oko jedno, svo će ti telo biti puno svetla (Isus u jevanđelju po Mateji)
“Oči Gospodnje su na pravednicima, a uši njegove otvorene za jauk njihov” (Psalmi Davidovi )
“Oči su Gospodnje na svakom mestu, gledajući zlo i dobro” (Psalmi Davidovi)
U judeo-hrišćanskoj tradiciji se prva poznata upotreba svevidećeg oka može se videti na takozvanom Isusovom grobu iz 1. veka nove ere, otkrivenom 1980. Simbol je uklesan iznad ulaza u grobnicu. Bez obzira na to je li grobnica zaista Isusova ili ne, ovo je najverovatnije prvi prikaz oka u piramidi u judeo-hrišćanstvu.
U klasičnom hrišćanstvu, svevideće oko, Božije Oko, Oko Proviđenja, koristi se kao simbol od 16. veka naovamo. Oko je obično unutar trougla, okruženo zracima svetla. Trougao predstavlja sveto trojstvo a kompletan simbol označava svepristnog boga i njegovo svevideće oko koje bdi nad svojom kreacijom.
Ser Valter Rajli je 1614. godine na naslovnu stranu svoje knjige Istorija sveta stavio sliku oka oko koga sija slava a okružuje ga oblak sa ispisanom rečju Providentia. Reč providentia (proviđenje) ukazuje da simbol oka ovde treba da istakne kvalitete razumevanja i predviđanja.
Neki smatraju da je oko u trouglu dodato crkvenim slikama neposredno nakon koncila u Trentu (1545-1563.g) kako bi se potvrdili novi kanoni i crkveni zakoni.
U Alzasu u Francuskoj postoji freska oslikana iznad oltara opatije Svetog Jovana Krstitelja, sa velikim simbolom oka u piramidi i zracima slave koji se probijaju kroz oblake.
Još jedan primer je katedrala u Ahenu u Nemačkoj. Prvobitno je sagrađena u 8. veku u vreme vladavine imperatora Karla Velikog, da bi u srednjem veku bila proširena različitim dodacima i doziđivanjem. Simbol svevidećeg oka je postavljen 1766. godine da bi se označile izmene na građevini koje su te godine završene.
Poznavaoci teorija zavera će primetiti da prva dva primera prethode stvaranju bavarskih Iluminata (1776.), iako su u to vreme u Engleskoj i Evropi već postojale masonske lože. Možda je upravo masonski uticaj uslovio postavljanje simbola svevidećeg oka na katedrale i crkve, ali svakako ne pre 1797. godine, godine u kojoj su masoni počeli i sami da koriste simbol oka u piramidi.
Oko u piramidi je posebno istaknuto na prednjoj fasadi crkve Hartegbrukirk u Lajdenu, Holandija, sagrađenoj 1835-36. Latinske reči Hic Domus Dei est et Porta Coeli se prevode kao „Ovo je Božija kuća i kapija ka nebu“.
Nastavak teksta možete pročitati ako kliknete ovde
Foto: Pixabay
